با توجه به اینکه ایران در تحریم به سر میبرد از سالها قبل در تلاش بود تا به اتحادیه اورسیا بپیوندد. نخستین گام ایران برای عضویت در این اتحادیه به سال ۹۷ باز میگردد که توافقتنامه ای موقت به مدت ۳ سال بین طرفین امضا شد براین اساس طرفین تخفیف تعرفه ای برای کالاهای یکدیگر قائل شدند. به این ترتیب ایران به ۳۸۰ کالای تولیدی در اتحادیه اوراسیا تخفیف اختصاص داد و در مقابل اتحادیه اوراسیا برای ۵۰۲ قلم کالای ایرانی تخفیف تعرفه ای در نظر گرفت. با گذشت سه سال از اجرای موافقتنامه تجارت ترجیحی، یک سال دیگر هم این موافقتنامه تمدید شد بر این اساس طرفین تعرفهها را برای ۸۷ درصد اقلام کالایی در مبادلات تجاری خود به صورت کامل حذف کردند. به عبارتی دیگر، حدود ۸۷ درصد خطوط تعرفهای ایران و اوراسیا با تعرفه صفر در قالب موافقتنامه تجارت آزاد مبادله شد و بخش هایی نظیر صنعت و کشاورزی برای حمایت مشمول تخفیف نشدند. با توجه به اینکه برای تبدیل موافقتنامه موقت به دائم نیاز به تصویب در مجلس شورای اسلامی و همچنین مجالس پنج کشور عضو اتحادیه اوراسیا بود تا به قانون تبدیل شود مجلس شورای اسلامی طی چند روز اخیر جزئیات گزارش کمیسیون اقتصادی در مورد لایحه موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو آن را به تصویب رساند. همچنین پیش از این در مجالس ۵ کشور عضو این اتحادیه این موافقتنامه به تصویب رسیده بود. به این ترتیب بسیاری از کالاها بین کشورهای عضو با تعرفه صفر و برخی دیگر با تعرفه ترجیحی مبادله خواهد شد. انتظاری میرود پس از ۶ سال و ۳۰ دوره مذاکره، سقف تجارت ایران و اوراسیا تا ۱۰ برابر افزایش یابد. با توجه به اینکه از لحاظ متغیرهای مورد بررسی (جمعیت، تولید، صادرات و واردات) اتحادیه اقتصادی اوراسیا به طور کامل تحت سلطه روسیه قرار دارد با پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا، ظرفیتهای جمعیتی (۱۹ درصدی)، تولیدی (۱۵.۲ درصدی)، صادراتی (۱۲.۲ درصدی) و وارداتی (۱۶ درصدی) افزایش خواهد یافت، از طرف دیگر صادرات ایران تسهیل میشود و به بازارهای جدیدی دست مییابد که میتواند نویدبخش افزایش ذخایر ارزی و رشد اقتصادی باشد.براساس آمار منتشر شده طی ۹ماهه سال ۱۴۰۳ میزان صادرات ایران به کشورهای اتحادیه اقتصادی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، حدود ۲۱ درصد از نظر ارزش و حدود ۲۲ درصد از لحاظ وزنی افزایش داشته است در این مدت حدود سه میلیون و ۸۶۰ هزار تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به ۵ کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا صادر شده است.همچنین میزان واردات کشورمان از اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۹ ماهه گذشته در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، حدود ۲۰ درصد به لحاظ ارزش و حدود ۴۵ درصد از نظر وزنی کاهش داشته است. میزان واردات حدود یک میلیون و ۶۳۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۲۱۰ میلیون دلار بوده، در حالی که سال گذشته ۲ میلیون و ۹۶۰ هزار تن کالا به ارزش به یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار به کشور واردات انجام شده است.
- نویسنده : دکتر مهدی آزادواری نماینده اتاق بازرگانی ایران و روسیه در مسکو
Wednesday, 1 January , 2025