اگر کشورهای بریکس واقعا بتوانند در ایجاد یک ارز ذخیره جدید توفیق یابند، احتمالاً این موضوع تأثیر زیادی بر دلار آمریکا خواهد داشت و می‌تواند به کاهش تقاضا برای این ارز و روند "دلار زدایی" منجر شود. این وضعیت پیامدهایی برای اقتصاد جهانی نیز خواهد داشت.

ماکت ارز بریکس رسما در اجلاس سران این اتحادیه در کازان روسیه که قرار است در جریان تجارت بین کشورهای عضو جایگزین دلار شود، رونمایی شد. این اقدام کشورهای عضو بریکس در راستای کاهش سلطه دلار صورت می‌گیرد و اخیراً برنامه‌هایی برای راه‌اندازی یک سیستم پرداخت مبتنی بر بلاک‌چین اعلام کرده‌اند. در ادامه مشروح مقاله اینوستیگ نیوز درباره  تأثیر ارز جدید بریکس بر دلار آمریکا را می‌خوانیم.

کشورهای عضو بریکس، که در ابتدا شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بودند، در حال اقدام برای ایجاد یک ارز ذخیره جدید با پشتیبانی سبدی از ارزهای این کشورها هستند. در نشست بریکس ۲۰۲۴ که در روزهای اخیر در کازان روسیه برگزار شد، درباره یک ارز جایگزین دلار آمریکا توافق کردند.  این ارز به کشورهای بریکس اجازه می‌دهد تا استقلال اقتصادی خود را تقویت کرده و در رقابت با نظام مالی بین‌المللی موجود قرار بگیرند. سیستم فعلی که براساس دلار آمریکا اداره می‌شود، حدود ۹۰ درصد از تمام معاملات ارزی را به خود اختصاص داده است. تقریباً صد درصد معاملات نفتی نیز تا سال ۲۰۲۳، با دلار آمریکا انجام می‌شد، اما اکنون گفته می‌شود که یک‌پنجم این معاملات با ارزهای غیر دلاری صورت می‌گیرد که حاصل این دست اقدامات کشورها برای تضعیف جایگاه دلار در تجارت جهانی صورت گرفته است.

ارز بریکس پی می‌تواند هژمونی دلار را بشکند و تحریم‌ها را تضعیف کند

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی به تشریح مزایای ارز بریکس پی پرداخت و اعلام کرد که این ارز می‌تواند نقش مهمی در کاهش اثرات تحریم‌های اقتصادی و تضعیف هژمونی دلار در جهان ایفا کند.

حبیب قاسمی عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی درباره مزایای راه اندازی ارز بریکس پی به عنوان یک ارز نوظهور گفت: ارز بریکس پی به عنوان یک ارز نوظهور در حال جذب توجه بین‌المللی است. ارز بریکس پی یکی از پروژه‌های پیشرو است که توسط کشورهای عضو بریکس، شامل برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی، به منظور تضعیف وابستگی به دلار آمریکا و ایجاد نوعی استقلال مالی طراحی شده است. مزایای این ارز چندین جنبه را شامل می‌شود. اول از همه، تقلیل وابستگی به دلار می‌تواند موجب کاهش تأثیرپذیری اقتصادهای این کشورها از نوسانات ارز خارجی و سیاست‌های پولی ایالات متحده شود.

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در ادامه در پاسخ به این سوال که آیا این ارز می‌تواند به کاهش اثرات تحریم‌های اقتصادی غرب علیه ایران و دیگر کشورها کمک کند؟ توضیح داد: یکی از چالش‌های مهمی که بسیاری از کشورها، به ویژه ایران، با آن روبرو هستند، تحریم‌های اقتصادی است که اغلب با استفاده از دلار آمریکا اجرا می‌شوند. بریکس پی می‌تواند با ارائه یک مسیر جایگزین برای معاملات بین‌المللی، ابزارهای تحریمی مبتنی بر دلار را تضعیف کند. این ارز اجازه می‌دهد تا کشورها بدون نیاز به تبدیل ارز به دلار، تجارت خود را ادامه دهند. به این ترتیب، یکی از مهم‌ترین ابزارهای سیاسی غربی‌ها برای فشار بر کشورهای مستقل تضعیف می‌شود.

این نماینده مجلس درباره تاثیر وجود این ارز در اقتصاد ایران و شکست هژمونی دلار گفت:هژمونی دلار تاریخی طولانی دارد و تبدیل به یک استاندارد جهانی شده است. اما با تغییرات ژئوپولیتیکی و رشد سریع اقتصادهای بریکس، نیاز به تغییر نمایان می‌شود. ارز بریکس پی، با ایجاد یک سیستم مالی و گردش ارزی جداگانه، می‌تواند به کاهش سلطه دلار کمک کند. با افزایش استفاده از این ارز در معاملات بین‌المللی، تقاضا برای دلار کاهش خواهد یافت و در نتیجه، تاثیر سیاسی و اقتصادی آمریکا نیز کاهش پیدا می کند.

قاسمی درباره موانعی که ممکن است در مسیر فعالیت این ارز وجود داشته باشد توضیح داد: بدون شک، طرفداران دلار و کسانی که از ثبات و قدرت آن بهره‌مند هستند، ممکن است واکنش‌های منفی نشان دهند. از جمله موانع پیش روی بریکس پی می‌توان به نیاز به توسعه زیرساخت‌های مالی مستحکم و ایجاد اعتماد جهانی به این ارز اشاره کرد. همچنین مقاومت بازارهای مالی سنتی و کشورهایی که از سیستم دلار سود می‌برند، نیز وجود دارد. اما با تلاش‌های هدفمند و اتحاد در میان کشورهای عضو بریکس، این چالش‌ها قابل عبور هستند.

این نماینده مجلس درباره پیش بینی در خصوص آینده بریکس پی نیز گفت: اگر کشورهایی که از بریکس پی استفاده می‌کنند بتوانند هماهنگی و همکاری موثر را حفظ کنند و از ظرفیت‌های اقتصادی و سیاسی خود به درستی بهره‌برداری کنند، این ارز می‌تواند نقش کلیدی در آینده نظام مالی جهانی ایفا کند. انتظار می‌رود با رشد تدریجی اعتماد به این ارز و توسعه پایدار اقتصادی کشورهای عضو، بریکس پی به عنوان یک نیروی محوری در تغییر موازنه‌های اقتصادی جهانی ظاهر شود.